The Unparalleled Adventure of one Hans Pfaall

Oorspronkelijke titel: Hans Phaall – A Tale
Eerste publicatie: Juni 1835 (Southern Literary Messenger)
Genre: Avontuur, sciencefiction
Tijd: –
Locatie: Rotterdam en de maan
Personages: Naamloze ik-verteller, Hans Pfaal, Grettel Pfaal, burgemeester Superbus Von Underduk, professor Rubadub, drie schuldeisers, neef van Hans Pfaal, boodschapper (maanbewoner)

Samenvatting (let op: spoilers!):
Het is ongewoon warme dag in het welvarende Rotterdam. Zo’n tienduizend veelal pijp rokende mensen hebben zich verzameld op het plein voor de Beurs. Diezelfde pijp glijdt abrupt uit hun mondhoek als ze eerst een afschuwwekkend luide schreeuw horen en daarna een griezelig gevormde substantie zien die vanachter wat wolken opduikt. Pas als het object een flink stuk is genaderd wordt duidelijk wat het is: een op een omgekeerde narrenkap lijkende ballon gemaakt van oude kranten. Onder de ballon hangt een mand, of beter gezegd een gigantisch grote, vaalbruine hoed, die veel herkenning oproept bij de toeschouwers. Grettel Pfaal maakt een vreugdesprong als ze hem ziet. Het is de hoed van haar man, die vijf jaar geleden met nog drie anderen spoorloos uit Rotterdam verdween. Aan boord bevindt zich een hooguit zestig centimeter groot, tonrond mannetje met afzichtelijke gelaatstrekken. Als hij zich op nog maar dertig meter boven de menigte bevindt, werpt hij een brief naar beneden, recht voor de voeten van burgemeester Superbus Von Underduk. Deze aan hem en professor Rubadub, Plaatsvervangend Hoofd van het Rotterdamse College voor de Astronomie, geadresseerde brief lezen ze ter plekke. Hij is ondertekend door reparateur van blaasbalgen Hans Pfaal, de vermiste man van Gretel, en bevat een zeer uitvoerig verslag van alles wat hij sinds zijn verdwijning heeft meegemaakt. In een notendop: Hans Pfaal kon zijn armoedige bestaan niet langer aan en wilde ontkomen aan zijn vele schuldeisers. Om zijn snode plan te verwezenlijken – vluchten met een zelfgemaakte luchtballon naar de maan – verdiepte hij zich enige tijd in experimentele astronomie. Hij leerde onder meer hoe hij een luchtballon moest maken die in staat is de dampkring te verlaten. Kort na zijn vlucht met de ballon doodde hij met een zelfgemaakte bom zijn drie meest opdringerige schuldeisers. Tijdens zijn reis moesten hij en zijn passagiers, bestaande uit wat duiven en een kat, de nodige extreme ontberingen doorstaan, waar hij een reisverslag over bijhield. Na negentien dagen bereikte hij eindelijk het maanoppervlak, waar hij landde in een stad, bewoond door een dwergachtig, gedrochtelijk volk. Vijf jaar later was zijn heimwee naar aarde zo groot dat hij alvast een van de maanbewoners in een ballon ernaartoe stuurde. Deze boodschapper kreeg een brief mee waarin Pfaal spijt betuigt over wat hij de schuldeisers heeft aangedaan en allen interessante informatie belooft over de maan als ze hem weer in Rotterdam willen toelaten.
Nu de burgemeester en professor de brief gelezen hebben, twijfelen ze niet langer. Pfaal verdient gratie. Ware het niet dat de geschrokken dwerg al lang en breed vertrokken is en deze heugelijke boodschap nooit meer aan hem kan overbrengen. (Jean-Paul Colin)

Vertalingen en bewerkingen:
2015: Hans Pfaal (Het complete proza van Edgar Allan Poe 1, Pantheon)
2015: Hans Pfaal (Het complete proza – deel 1, Pantheon)
2007: Het weergaloze avontuur van een zekere Hans Pfaall (Alle verhalen, Athenaeum-Polak & Van Gennep, Gouden Reeks nr. 10)
2001: The Unparalleled Adventure of one Hans Phaall (Sea Urchin Editions)
1990: Hans Pfaal (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1989: Hans Pfaal (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: Hans Pfaal (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: Hans Pfaal (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1984: Hans Pfaal (E.A. Poe Omnibus, Loeb)

The Unparalleled Adventure of one Hans Phaall (2001)