Eerste publicatie: September 1839 (Burton’s Gentleman’s Magazine)
Genre: Horror
Tijd: –
Locatie: –
Personages: Naamloze ik-verteller, Roderick Usher, huisknecht, huisdokter, Lady Madeline Usher

Samenvatting (let op: spoilers!): 
In antwoord op een zorgelijke brief, arriveert een naamloze verteller tijdens de avondschemering van een druilerige dag bij het eenzame huis van zijn oude vriend Roderick Usher. De donkere façade en dorre omgeving maken een even imposante als fragiele indruk op de verteller. Het wordt snel duidelijk dat de uiterst breekbare mentale en fysieke toestand van Roderick gespiegeld wordt door het uiterlijk van zijn woning. Roderick blijkt in de greep van een hevige angst en de verteller probeert tevergeefs de bron hiervan te achterhalen. Is het de ongeneselijke ziekte waaraan Rodericks tweelingzus Lady Madeline lijdt, of Rodericks fascinatie met occulte filosofie? Roderick zelf spreekt in vage flarden over een duister familieverleden en is overtuigd dat de stenen waarmee huize Usher is opgebouwd een waarnemingsvermogen bezitten. Als Lady Madeline sterft plaatsen de twee vrienden haar stoffelijk overschot in de familietombe. Rodericks symbolische kunstwerken suggereren wat hij zelf niet in woorden kan uiten: hij vreest dat zijn ziel gevangen zit in huize Usher, en zal sterven met de uiteindelijke ondergang van het gebouw. De naamloze verteller weigert Rodericks figuratieve kunstwerken te duiden en blijft hierdoor onbewust van hun onthullende kracht.
Tijdens een opwellende storm probeert de verteller de manische Roderick te kalmeren door hem een ogenschijnlijk middeleeuwse queeste voor te lezen. Deze keer lijkt het alsof de gebeurtenissen in het oude verhaal gespiegeld worden door het huis want Roderick hoort exact wat de verteller beschrijft over Ethelred en de draak. Wanneer zowel het verhaal als de storm een climax bereiken, kan Roderick zijn manie niet meer in bedwang houden en roept hardop dat ze Lady Madeline levend hebben begraven en dat ze nu voor de deur van hun kamer staat. Alsof hij een toverspreuk heeft uitgesproken gaat juist op dat moment de deur open, valt Lady Madeline boven op Roderick en belanden ze samen levenloos op de grond terwijl de verteller het instortende huis ontvlucht. (Evert Jan van Leeuwen)

Vertalingen en bewerkingen:
2021: De val van het huis Usher (Doodsangst en waanzin, ClusterEffect)
2015: De val van het Huis Usher (Het complete proza van Edgar Allan Poe 2, Pantheon)
2015: De val van het Huis Usher (Klassieke griezelverhalen 1, Pantheon)
2012: De ondergang van het Huis Usher (De moorden in de rue Morgue en andere verhalen, Athenaeum – Polak & Van Gennep)
2012: De Val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Reader’s Digest)
2011: De ondergang van het geslacht Usher (Nachten vol angstaanjagende schoonheid, Ed Franck)
2010: De val van het Huis Usher (De raaf, Lou Reed, rockopera)
2008: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Vantoen.nu)
2007: De val van het Huis van Usher (In het holst van de nacht, Evert de Bruin)
2007: De ondergang van het Huis Usher (Alle verhalen, Athenaeum-Polak & Van Gennep, Gouden Reeks nr. 10)
2007: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Pandora, 7^e druk)
2007: De val van het Huis Usher (Verhalen van Edgar Allan Poe – Deel 1, Classic Press)
2006: De ondergang van het Huis Usher (Kosmische angst, H.P. Lovecraft)
2003: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Pandora, 6^e druk)
2003: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Pandora, 5^e druk)
2002: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Contact, 4^e druk)
2001: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Contact, 3^e druk)
2001: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Contact, 2^e druk)
2000: De val van het Huis van Usher (Verhalen, Contact, 1^e druk)
1997: De ondergang van het huis Usher (De put en de slinger, Ed Franck, Averbode)
1997: De ondergang van het huis Usher (De put en de slinger, Ed Franck, Het Laatste Nieuws)
1996: The Fall of the House of Usher (Tales of Mystery and Imagination, Young Blackbirds nr. 2, Wolters-Noordhoff)
1995: De ondergang van het Huis Usher (De ondergang van het Huis Usher, Coppens & Frenks)
1995: De val van het Huis van Usher (30 beroemde verhalen, Pandora, 11^e druk)
1995: De ondergang van het Huis Usher (Verhalen, De grote klassieken)
1993: De Val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Reader’s Digest)
1990: De val van het Huis Usher (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1989: De val van het Huis Usher (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1989: De val van het huis van Usher (Dertig beroemde verhalen, L.J. Veen, 10^e druk)
1988: De val van het Huis Usher (Beroemde fantastische verhalen, Trendboek/HEMA, 2^e druk)
1987: De val van het huis Usher (Fantastische verhalen uit de 19^e eeuw, Trendboek/HEMA)
1987: De val van het huis van Usher (Dertig beroemde verhalen, L.J. Veen, 9^e druk)
1986: De val van het Huis Usher (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: De val van het Huis Usher (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1985: De val van het Huis Usher (Beroemde fantastische verhalen, Trendboek/HEMA, 1^e druk)
1984: De ondergang van het huis Usher (Fantastische verhalen uit de 19^e eeuw, Het Spectrum)
1984: De val van het Huis Usher (Alle verhalen, Loeb, 2^e druk)
1982: De val van het Huis Usher (Alle verhalen van Edgar Allan Poe, Loeb, 1^e druk)
1982: De val van het huis Usher (Creepy Special – Edgar Allan Poe, Semic, stripboek)
1981: De val van het Huis Usher (Klassieke griezelverhalen, Loeb)
1981: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 8^e druk)
1981: De val van het huis van Usher (Wonderlijke verhalen, L.J. Veen)
1981: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 13^e druk)
1981: De ondergang van het Huis Usher (Verhalen, Prisma Klassieken nr. 55)
1981: De ondergang van het Huis Usher (Verhalen, Spectrum Klassieken nr. 55)
1981: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 8^e druk, gebonden)
1980: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 7^e druk)
1980: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 7^e druk, gebonden)
1980: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 6^e druk, gebonden)
1980: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 5^e druk, gebonden)
1980: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 4^e druk, gebonden)
1979: De ondergang van het kasteel Usher (26 griezelverhalen, Hollandia)
1979: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 15^e druk)
1979: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 3^e druk, gebonden)
1979: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 2^e druk, gebonden)
1978: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 1^e druk, gebonden)
1978: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 6^e druk)
1978: De Val van het huis Usher (Beste Boeken voor Jonge Lezers, Reader’s Digest)
1977: The Fall of the House of Usher (Edgar Allan Poe, Harry van Kruiningen, map met litho’s)
1977: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 14^e druk)
1977: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 13^e druk)
1977: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 12^e druk)
1977: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 9^e druk)
1976: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 8^e druk)
1976: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 5^e druk)
1975: The Fall of the House of Usher (Wikor Theater Bibliotheek nr. 47, toneelbewerking)
1975: De val van het huis (van) Usher (Macabre nr. 10, Semic Press, stripboek)
1975: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 13^e druk)
1974: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 4^e druk)
1973: De ondergang van het Huis Usher (Meesters van meesters, De Arbeiderspers)
1973: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 12^e druk)
1973: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 3^e druk)
1972: De val van het huis Usher (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 2^e druk)
1972: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 9^e druk, Ultimoreeks)
1972: De laatste van het huis Usher (Mysterieverhalen van E.A. Poe, Nooit gedacht, stripboek)
1971: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 11^e druk)
1971: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 8^e druk, Kaderreeks)
1969: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact, 7^e druk, De onsterfelijken)
1969: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 10^e druk)
1968: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 9^e druk)
1968: The Fall of the House of Usher (The Fall of the House of Usher, Van Goor Zonen, English of all ages nr. 10)
1967: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, De Boekenschat, 6^e druk)
1967: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke verhalen, Contact-klassieken, 5^e druk)
1966: De val van het Huis Usher (De zwarte kat en andere griezelverhalen, J.M. Meulenhoff)
1965: De ondergang van het kasteel Usher (Gruwelijke vertellingen, ContactBoekerij, 4^e druk)
1964: De val van het Huis van Usher (Verhalen van mysterie en fantasie, L.J. Veen, Amstel-boeken nr. 143/144)
1964: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma Pocket nr. 76, 8^e druk)
1962: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 7^e druk)
1959: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 6^e druk)
1959: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 5^e druk)
1957 (ca.): De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 4^e druk)
1956 (ca.): De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 3^e druk)
1955 (ca.): De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 2^e druk)
1953: De val van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 1^e druk)
1951: De ondergang van het huis Usher (Zes vertellingen, De Wereld-Boog nr. 11,  4^e druk)
1950: De ondergang van het huis Usher (Zes vertellingen, Wereldbibliotheek,  3^e druk)
1945: De ondergang van het Huis Usher (Fantastische vertellingen, Moderne Uitgeverij Hoogstraten)
1941: De ondergang van het kasteel Usher (Fantastische vertellingen, De onsterfelijken nr. 5, Contact)
1930: De val van het huis Usher (Fantastische vertellingen, H.D. Tjeenk Willink & Zoon)
1930: The Fall of the House of Usher (The Halcyon Press, A.A.M. Stols)
1918: De ondergang van het huis Usher (feuilleton ‘De leermeester van Sherlock Holmes’ in De Preangerbode)
1918: De ondergang van het huis Usher (Een tiental verhalen / Tien vertellingen, Wereldbibliotheek, 3^e druk)
1912: De ondergang van het huis Usher (Tien vertellingen, Wereldbibliotheek, 2^e druk)
1910: De ondergang van het huis Usher (Tien vertellingen, Wereldbibliotheek, 1^e druk)
1902: Het Huis Usher (feuilleton in De Telegraaf)
1897: De Ondergang van het Huis Usher (feuilleton in De Kroniek. Een Algemeen Weekblad)

Verhaalanalyse:
2019: Devil’s Advocates – House of Usher (Evert Jan van Leeuwen, Auteur Press)

Trivia:
Een van de verhalen in De Kronieken van Mars van Ray Bradbury is getiteld ‘April 2005. De tweede val van het huis Usher’. Dit sf-verhaal is een nogal vrije interpretatie van Poe’s oorspronkelijke verhaal.

Films:
1989: The House of Usher (regie: Alan Birkinshaw)
2004: The Fall of the House of Usher (regie: Roger Corman)