The Business Man
Oorspronkelijke titel: Peter Pendulum, The Business Man
Eerste publicatie: Februari 1840 (Burton’s Gentleman’s Magazine)
Genre: Humor
Tijd: –
Locatie: Verenigde Staten
Personages: Peter Profijt (ik-verteller), Iers kindermeisje, ouders van Peter Profijt, kleermakers Messieurs Snij en Kom-eens-terug, Snap, Nors, Zak, Pompejus (straathondje)
Samenvatting (let op: spoilers!):
Maak kennis met Peter Profijt. Geen genie maar een methodisch man, want alleen door de juiste methode te hanteren kun je rijk worden, stelt hij. In de tijd dat hij nog een jonge knul is, proberen zijn ouders van hem een genie te maken, waarop hij zo snel mogelijk het ouderlijk huis ontvlucht en als wandelende advertentie voor een kleermaker begint. Na ruzie over een rekening neemt hij ontslag en wordt hij zelfstandige op het gebied van onooglijke bouwprojecten. Door een wraakactie op een schurkachtig bedrijf belandt hij in de gevangenis. Na zijn vrijlating spant hij een proces aan tegen eenieder die hem benadeelt of molesteert, maar ze winnen is hem niet gegund. Zijn volgende beroep is modderveger, wat vrij goed verdient. Toch besluit hij om schoenpoetser te worden, wat werderom goed verdient, ware het het niet dat hij ruzie krijgt met zijn kompaan, een hond. Dus besluit hij orgelman te worden, maar vooral het gemis van een aapje dwingt hem ook hiermee te stoppen. Na een aantal maanden werkeloos te zijn geweest stapt hij in de valse-post-branche. Hij levert zelfgeschreven brieven af bij mensen, ontvangt hiervoor portokosten, en gaat er dan snel vandoor. Gewetenswroeging maakt ook aan deze baan snel een eind. Zijn laatste heeft te maken met het fokken van katten, of anders gesteld krijgt hij geld voor elke geamputeerde kattenstaart. En hierin blijkt hij heel succesvol. Peter Profijt beschouwt zichzelf voortaan als een geslaagd zakenman. (Jean-Paul Colin)
Vertalingen en bewerkingen:
2015: De zakenman (Het complete proza van Edgar Allan Poe 3, Pantheon)
2007: De zakenman (Alle verhalen, Athenaeum-Polak & Van Gennep, Gouden Reeks nr. 10)
2007: De zakenman (Verhalen van Edgar Allan Poe – Deel 1, Classic Press)
1990: De zakenman (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1989: De zakenman (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: De zakenman (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: De zakenman (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1984: De zakenman (Alle verhalen, Loeb, 2e druk)
1982: De zakenman (Alle verhalen van Edgar Allan Poe, Loeb, 1e druk)