Groot-Brittannië
North Ayrshire Heritage Centre
12 Manse Street
Saltcoats KA21 5AA
Schotland
Website
Een plek die de genealogen onder ons niet mogen missen, is het North Ayrshire Heritage Centre in Saltcoats, een plaats met ruim elfduizend inwoners aan de westkust van Schotland. Het museum is sinds 1957 ondergebracht in een 18-eeuws kerkje en herbergt een uniek voorwerp: een grafsteen van Poe’s voorouders. Tot 1967 stond deze op het naastgelegen kerkhofje. In dat jaar werden meerdere grafstenen verplaatst, zo ook de Poe-Allan grafsteen (de precieze plek van het graf is hierdoor helaas niet meer bekend). In 1999 werd men zich pas echt bewust van de historische waarde van deze steen en besloot men hem binnen, in het museum, te huisvesten. De grafsteen heeft zowel aan de voor- als achterzijde een grafschrift.
Grafschrift voorzijde: Grafschrift achterzijde:
In memory of David Poe
David Poe* late Carrier in Saltcoats In memory of his daughter
who died 21st** Augt 1799 aged 47 years Mary Ann
And of Ann Allan*** his wife who died on the 24th Feby 1846 aged 15 years
who died 18th July 1828 aged 72 years Also
And of James their son Ann & Thomas
who died abroad in the year 1800 who died in infancy
Aged 18 years And his wife
And also of three of their children Margaret Orr
who died in infancy who died on the 30th Octr 1854 aged 65 years
Also The above David Poe
Mary Poe died May 25th 1853 died on the 7th Decr 1878 aged 91 years
Aged 63 years
And of Janet Poe who died 27th May 1861
aged 62 years
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
* David Poe uit Saltcoats was de oom van Edgar Allan Poe, zo wordt althans gesteld in het nog ongepubliceerde biografische werk ‘The Mystery of “Mar’se Eddie” in the Shire’ door Robert Densmore Brill.
** Op de websites van The Poe Museum en de Poe Studies Association staat 21 augustus. Echter, in ‘The Mystery of “Mar’se Eddie” in the Shire’ lezen we dat het 24 augustus is. Nauwkeurig inzoomen op de grafsteen doet inderdaad dit laatste vermoeden.
*** Ann Allan uit Dundonald was het nichtje van John Allan, de surrogaatvader van Edgar Allan Poe.
Flowerbank Guest House
Millcroft Road
Minnigaff Newton Stewart
Wigtownshire, DG8 6PJ
Schotland
Toen in 1815 de pas 6-jarige Edgar Allan Poe en zijn surrogaatouders, de Allan’s, in Schotland aan land kwamen, bezochten ze in eerste instantie zo veel mogelijk familie onder wie de familie Galt, de bewoners van het 18e-eeuwse statige huis Flowerbanks*. Het is prachtig gelegen aan de River Cree in het Schotse plaatsje Newton Stewart en is tegenwoordig een guesthouse. Het is een van de heel weinige, zo niet de enige plek waar Poe verbleef waar je kunt overnachten. Je slaapt dan tevens in het huis waarin de Engelse dichter en schrijver van psychologische horrorverhalen Walter de la Mare (1873-1956) een aantal maanden van zijn leven heeft gewoond. Zeker een bezoek waard dus. Des te spijtig dat Flowerbank Guest House de enige Schotse Poe-spot is die lastig te bereiken is voor de treinreiziger.
* In een brief van Mary Allan (zus van John Allan) heeft ze het over haar bezoek aan Flowerbanks, kortom mét een ‘s’ op het einde.
Update: het lijkt er sterk op dat het guesthouse zijn activiteiten recent heeft gestaakt. De website is niet meer bereikbaar en de Facebook-pagina is sinds 2019 niet meer bijgewerkt. Uit verdere research blijkt dat het anno 2022 niet meer Flowerbank Guest House maar Flowerbank House heet. Mogelijk kan men dan ook niet meer hier verblijven.
‘Geboortehuis’ John Allan
57 High Street
Irvine, Ayrshire, KA12 0AL
Schotland
Poe’s surrogaatvader John Allan werd geboren in Schotland. Sommige biografen, onder wie Hervey Allen en Arthur Hobson Quinn, stelden dat dit in 1780 te Dundonald was. Hun aanname blijkt niet te kloppen. In een zeer oud doopregister lezen we dat John Allan, zoon van William Allan en Elizabeth Galt, op 10 september 1779 te Irvine ter aarde kwam. Het opvallend rode hoekpand waarvan men aanneemt dat hij er geboren werd (doorslaggevend bewijs is er niet), ligt op nauwelijks tweehonderd meter van Irvine Old Parish Church. In 1926 schreef Poe-biograaf Mary E. Phillips dat John Allan eigenaar was van een huis te Irvine, aan de voet van de straat Kirkgate, gelegen aan High Street. Er wordt ook gesteld dat het (schuin) tegenover Templeton’s Book Shop lag, de boekenzaak waar dichter Robert Burns geregeld een bezoek bracht. Het rode hoekhuis voldoet in elk geval aan al deze en andere criteria. Poe zag het in 1815 en er gaan zelfs geruchten dat hij er destijds heel kort heeft gelogeerd. Maar er is nog iets bijzonders aan dit huis. Toen in 1820 in Irvine een volkstelling werd gehouden, werd het bewoond door John Spiers en zijn vrouw Ann Poe. Het zou heel goed kunnen dat dit vijf jaar eerder ook al het geval was. Of deze Ann Poe familie was van Edgar of heel toevallig een naamgenoot – de achternaam ‘Poe’ was erg dun gezaaid in Schotland! – is nog altijd voer voor discussie.
In een ver verleden hing er een gedenkschild aan de muur om voorbijgangers te wijzen op de historische betekenis van het huis. Dit werd echter al de nodige tijd geleden door de bewoner weggehaald en in de kelder opgeborgen, waar het nog steeds zou moeten liggen. Tegenwoordig is het een kantoor dat wordt gerund door James Irvine Criminal Law Solicitors & Advocates. Het kan dan ook niet worden bezichtigd voor Poe-doeleinden.
Irvine Old Parish Church
45 Kirkgate
Irvine, Ayrshire, KA12 0DG
Schotland
Website
Van alle locaties in het Verenigd Koninkrijk met een Edgar Allan Poe-connectie is Irvine Old Parish Churchyard de kers op de taart. Veel wijst erop dat Poe hier in 1815 als jongetje heeft rondgedwaald. Hij was immers korte tijd leerling op de school net buiten de muren van het kerkhof. Het is minstens zo aannemelijk dat hij voor het familiegraf van de Allans heeft gestaan. De oorspronkelijke 18e-eeuwse grafsteen met afbeelding van een driemaster is dusdanig aangetast dat er een facsimile tegenaan werd geplaatst. Naast het familiegraf staat een obelisk die het graf markeert van Mary Allan, de tot haar dood in 1859 vrijgezel gebleven zus van John Allan. Er zijn in Mary’s graf ook meerdere dochters bijgezet van haar zus Agnes Nancy Allan, vrouw van Allan Fowlds, die in Kilmarnock is blijven wonen en aldaar begraven werd.
Met Jane ligt elders op het kerkhof een tweede zus van John Allan begraven. Haar robuuste grafmonument ligt niet veel verderop, maar veel aandacht heeft het tot op heden niet getrokken. Er is altijd aangenomen dat de Jane Allan in dit graf niet John Allan’s zus was maar iemand anders. Vergeet niet dat de naam ‘Jane Allan’ net zo bijzonder was als wij tegenwoordig Jan Jansen kennen. Webmaster van deze site, Jean-Paul Colin, besloot zich echter te verdiepen in 19e-eeuwse Schotse kerkregisters en krantenartikelen. Met succes! Hij ontdekte onder andere dat Jane Allan in 1813 trouwde met James Johnston, die slechts vijf jaar na hun huwelijk stierf. Jane’s tweede echtgenoot was ene James Ferguson met wie ze geen kinderen kreeg en met wie ze later verhuisde naar Stewarton. Toen Jane in 1854 nog voor hem stierf, werd ze bijgezet in het graf van haar eerste man, James Johnston.
Een ander graf dat zeker een bezichtiging waard is, is dat van het echtpaar John Spiers en Ann Poe, de bewoners van het rode hoekhuis waarin John Allan waarschijnlijk geboren werd. In de vrijwel tegenover gelegen bar woonde Jean Poe, de zus van Ann Poe. Of er een eventuele verwantschap was tussen Edgar Allan Poe en Ann Poe & Jean Poe blijft vooralsnog gissen. Wie om de grafsteen heen loopt, ziet hoe vandalisten hun slag hebben geslagen: hij werd omvergeduwd en brak daarbij in drie stukken. Gelukkig is het grafschrift wel nog goed leesbaar.
Kailyard Grammar School
45 Kirkgate
Irvine, Ayrshire, KA12 0DG
Schotland
Niet lang na aankomst in Schotland werd de jonge Edgar naar Kailyard Grammar School te Irvine gestuurd, dat voor de ingang lag van het kerkhof waar familieleden van zijn surrogaatvader John Allan zijn begraven. Toen de Allans doorreisden naar Londen ging Edgar in eerste instantie mee. Hij zou echter in oktober van dat jaar terug worden gestuurd naar de school in Irvine, waar hij niets voor voelde. Hoe vrijwel onbeduidend kort hij er ook verbleef, door het extreem strenge regime ervoer hij het als een vreselijke tijd. In 1816 hield de school op te bestaan. Het gebouw zou daarna de nodige andere functies krijgen en werd in de jaren 1960 gesloopt. Op de linkerhelft van de plek waar het gebouw eens stond, staat nu niets en dient als parkeerplaats. Op de rechterhelft werd ter uitbreiding van de kerk een ‘hal’ gebouwd . Wie goed naar de zijgevel van deze ‘hal’ kijkt, ziet nog altijd de lijnen lopen van waar eens het puntdak van de voormalige school was (zie onderstaande foto).
Locatie huis Allan Fowlds
13 Grange Place
Kilmarnock KA1 2AB
Schotland
Een van de vier zussen van John Allan was Agnes, beter bekend als Nancy. Ze woonde in Kilmarnock met haar man Allan Fowlds, een kweker en zaadhandelaar. Poe zou na zijn vertrek uit Irvine ongeveer twee weken in hun woning verblijven, die lag op de plek waar tegenwoordig het gebouw staat van Kilmarnock Standard Printing Office. Over de precieze locatie kan wellicht worden gediscussieerd. Het gedenkschild dat herinnert aan de woning hangt aan de gevel van het tegenoverliggende gebouw van Allan Kerr Solicitors. (zie onderstaande foto)
Old High Kirk
Church Street
Kilmarnock KA3 1AA
Schotland
Website
De Old High Kirk in Kilmarnock zal bij Poe-geleerden geen belletje doen rinkelen. Er is ook niet één Poe-biograaf die erover heeft geschreven, dus waarom verdient het dan toch een vermelding? Jean-Paul Colin, webmaster van deze site, verdiepte zich in de levens van de zussen van Poe’s surrogaatvader John Allan. Hij bestudeerde oude kerkregisters en kwam hierbij ook iets op het spoor over Agnes Nancy Allan, vrouw van Allan Fowlds. Ze overleed in 1856 en werd begraven op het kerkhof van Old High Kirk. Van haar man weten we niet meer dan dat hij in 1842 te Flower Bank, Kilmarnock, overleed. Je zou verwachten dat ook hij op het kerkhof van Old High Kirk ligt en dat zijn vrouw in zijn graf werd bijgezet, maar gegevens hieromtrent ontbreken. Bijkomend probleem is dat men op een gegeven moment besloot het leeuwendeel van de grafstenen plat te leggen, om vandalisme tegen te gaan. Meerdere stenen zijn hierdoor onleesbaar geworden of volledig overwoekerd geraakt door gras en onkruid. Het lijkt er bovendien op dat de nodige stenen compleet werden verwijderd. Het is overigens een nogal klein kerkhof: wie ooit in de buurt is, kan zich altijd aan een zoektocht wagen.
Nu wil het geval dat er nog een graf op dit kerkhof is van iemand die Poe persoonlijk heeft gekend. Hiervan staat eigenlijk wel vast dat het nog bestaat, getuige een foto die niet al te lang geleden ervan werd gemaakt. Desalniettemin lijkt ook dit graf intussen deels overwoekerd, want anno 2019 houdt het zich opvallend goed schuil. Het gaat om het graf van James Anderson (1802-1887). Deze accountant bij de Union Bank en zeer getalenteerde hymne-schrijver wist zich nog goed te herinneren hoe hij meermaals met de jongere Poe had gespeeld tijdens diens korte verblijf in Kilmarnock. Zijn vader William Anderson was een goede buur van de Fowlds.
Een laatste leuk feitje is dat de Old High Kirk in 1732 werd gebouwd. Ze ligt op eenvoudig beloopbare afstand van het Fowlds-huis waar Poe kort verbleef. Hij zal de kerk ongetwijfeld van dichtbij hebben gezien.
Familie Miller te Perth
3, 4, 7 en 18 Barossa Place
Perth PH1 5HG
Schotland
Website
Perth is een van de plaatsen die het minst in verband wordt gebracht met Poe. Dat is niet verwonderlijk: er valt nergens uit op te maken dat Poe het ooit zelf heeft bezocht. Desondanks is het opgenomen in de Poe-tour. Het heeft alles te maken met Elizabeth Allan, de jongste zus van John Allan. Ze werd in 1789 te Irvine geboren en trouwde in 1817 met ene John Miller, die zelf zijn wieg had staan in Kilmarnock. Poe was bij hun bruiloft aanwezig. In welk jaar Elizabeth en haar man naar Perth verhuisden, is onduidelijk. Zeker is dat ze volgens de volkstelling rond 1848 op 7 (Atholl) Crescent te Perth woonden. Circa twee jaar later verhuisden ze naar 4 Barossa Place, een nogal welgestelde straat waar ‘collector of her Majesty’s customs’ John Miller in 1854 overleed. Elizabeth verhuisde rond 1862 naar het tegenoverliggende huis op 7 Barossa Place, waar in elk geval haar zoon John Alexander in 1866 overleed, daarna zijzelf in 1881, en een kleine tien jaar later haar dochter Margaret.
Dit brengt ons bij huisnummer 18. Op dat adres woonde en overleed (1899) een andere dochter: Elizabeth Galt Miller. Haar man, John Elphinstone Livingstone, overleed er in 1880. Volgens de volkstelling van 1845 woonde hij op dat moment op huisnummer 3. Kortom, Barossa Place had net zo goed Miller Place geheten. Wie het graf wil zien van Elizabeth Galt Miller en haar man John Elphinstone Livingstone: het ligt op het grootste kerkhof van Perth, namelijk Wellshill. De ‘section’ waarin het ligt, heet eveneens Wellshill en wordt op de plattegrond in kleur rood aangegeven. Het graf ligt in de meest noordwestelijke punt van het langgerekte, aan een muur grenzende vak A.
Dat het een kunst is een graf terug te vinden, wrijft Greyfriars ons nog eens goed in. Veel van de grafschriften op deze historische begraafplaats zijn niet meer te ontcijferen. Eeuwig zonde want uit een oud overlijdensregister blijkt dat John Miller er werd begraven bij zijn in 1840 overleden, slechts 22 jaar oud geworden zoon William Allan. Het graf is ook opgenomen in William Sievwrights boek ‘Greyfriars Burying Ground; its Epitaphs and Inscriptions’ (1893), maar Perth-historicus en auteur Grant Muckart kwam het niet meer tegen toen hij van alle graven op Greyfriars de grafschriften nogmaals ontcijferde en publiceerde in zijn boek ‘The Monumental Inscriptions of Greyfriars Burial Ground, Perth, Scotland’ (2013). Werd het graf geruimd? Of is het onleesbaar geworden? Het laatste lijkt waarschijnlijker.
En hoe zit het nu precies met Elizabeth Allan? Welnu, het blijkt dat zij en haar in 1890 overleden dochter Margaret elders op het kerkhof hetzelfde graf delen, met ene Janet Pentland. Wie voor het grafmonument van de familie Pentland en genoemde Janet staat, zal echter opmerken dat er naar geen enkele Allan of Miller wordt verwezen. Muckart heeft op zijn beurt vastgesteld dat er een Miller ligt in het graf ernaast, opgericht in 1827 door de familie Pullar. Toeval of …? Het onderzoek loopt nog.
Graf van Rev. John Bransby
Hardwick Road Cemetery
49 Hardwick Road
King’s Lynn, PE30 5RQ
Engeland
Website
Filmpje over de ontdekking van het graf op Youtube
Van 1817 t/m 1820 was Poe leerling aan de Manor House School te Stoke Newington, Londen. Het schoolhoofd was eerwaarde John Bransby. Poe zou hem in 1839 als personage opvoeren in het verhaal ‘William Wilson’. Bransby, die een neef was van de befaamde chirurg en anatoom Sir Astley Paston Cooper, was daar overigens niet zo gelukkig mee, want hij werd nogal als een oude, norse man geschetst, wat nogal tegenstrijdig was met de werkelijkheid. In 1825 verhuisde hij van Stoke Newington naar King’s Lynn waar hij tot 1850 schoolhoofd was. Zeven jaar later, op 5 maart 1857, overleed hij en werd begraven op Hardwick Road Cemetery. Zijn vrouw werd het jaar erop in het graf bijgezet.
Het graf werd pas in augustus 2018 ontdekt. Webmaster van deze site, Jean-Paul Colin, kwam het op het spoor en wist het met verdere hulp van de staf van Hardwick Road Cemetery te vinden. De tekst op de grafsteen is wonderwel nog goed leesbaar.
De locatie van het graf is sectie C, plot 0058. Aan dit plotnummer heeft men echter niet veel aangezien de graven zelf ongenummerd zijn. Het beste is naar sectie C te lopen en op zoek te gaan naar een vrij imposant graf met bovenop een groot metalen anker dat toebehoort aan commandant Thomas Curtis R.N.. Het graf van John Bransby ligt op minder dan twintig meter van dit graf verwijderd.
Locatie The Manor House School
176 Stoke Newington Church Street
Londen N16 0Jl
Website
Op 8-jarige leeftijd ging Poe naar The Manor House School in Stoke Newington dat destijds even buiten Londen lag. Hij werd er toegelaten in de herfst van 1817 en zou er lessen blijven volgen tot het moment in 1820 waarop hij en de Allans terugkeerden naar de VS. Op latere leeftijd zou de school Poe inspireren het verhaal ‘William Wilson’ te schrijven. Spijtig genoeg bestaat ook dit gebouw niet meer. Tot 2017 lag op de plek waar de school heeft gestaan het geheel in Poe-stijl ingerichte Fox & Pie (opvolger van The Fox Reformed). Daarna was het pand drie jaar lang restaurant Andi’s. Sinds de zomer van 2020 is er de cadeauwinkel Know & Love gevestigd. Een witte aan de voorgevel bevestigde Poe-buste wijst je vanzelf de weg. Deze buste werd op 4 juni 2011 door schrijver en acteur Steven Berkhoff onthuld en is gemaakt in opdracht van The Edgar Allan Poe Society of Prague, dat is opgericht door Peter Fawn (woonachtig in Brighton en bezitter van een van werelds grootste Poe-collecties).
Overigens is het allerminst twijfelachtig of The Manor House School op exact deze plek stond. In ‘The Mystery of “Mar’se Eddie” in the Shire’ door Robert Densmore Brill wordt heel uitvoerig een aantal mogelijkheden genoemd. Uit zijn grondige onderzoek, waarbij hij met een aantal plaatselijke en goed met het verleden bekend zijnde bewoners heeft gesproken, blijken meerdere locaties mogelijk: ofwel op eerder genoemde plek, of op de plek van een of enkele van de aangrenzende panden.
St. Mary’s old church
Stoke Newington Church Street
London N16 9ES
Website
Wandeling over het kerkhof op Youtube
Behalve The Manor House was er nog een locatie die Poe liet terugkeren in ‘William Wilson’. Het is de eveneens in Stoke Newington Church Street gelegen St. Mary’s old church, niet te verwarren met de aan de overkant van de weg gelegen St. Mary’s new church uit de jaren 1850. De in 1563 gebouwde St. Mary’s old church is een van de oudste kerken uit het Verenigd Koninkrijk. Het bijbehorende naargeestige kerkhofje moet Poe ontzettend hebben geïnspireerd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte de kerk flink beschadigd, maar binnen de kortst mogelijke keren wist men alles in oude glorie te herstellen. In 2013 werd de kerk flink verbouwd en kreeg ze de functie van gemeenschapsruimte en galerie.
