Niet alles wat in de brievenbus valt, hoort bij het oud papier. Vooral de veertigduizend klanten van ABN AMRO MeesPierson zullen zich voortaan twee keer bedenken voordat ze een brief met op het eerste oog onbeduidend stukje kunst aan hun krantenbak voeren.

De private banking specialist bestaat nu 300 jaar en om dit te vieren kregen al haar klanten een ‘extraatje’. Het had allemaal te maken met de samenwerking tussen de bank en een kunstenaar van formaat: Joseph Klibansky. De in 1984 te Zuid-Afrika geboren en al heel jong naar Nederland geïmmigreerde belofte besloot niet zo heel lang geleden het roer drastisch om te gooien. Hij moest en zou kunstenaar worden, een die – tot afschuw van veel van zijn collega’s – commercie een warm hart toedraagt en zichzelf als een merk beschouwt. Zijn beste besluit ooit. In 2016 opende hij een galerie in de P.C. Hooftstraat te Amsterdam. Zijn kunstwerken gaan inmiddels voor duizelingwekkend hoge bedragen over de toonbank. In sommige gevallen voor een miljoen of meer (!) en de rek is er nog lang niet uit. Klibansky’s grote voorbeelden zijn Jeff Koons en Damien Hirst, maar hun status nadert hij met rasse schreden. En dan is er nog zijn pièce de résistance dat hij kortgeleden in opdracht van ABN AMRO MeesPierson maakte om haar 300-jarig bestaan te vieren, een 38 m² groot kunstwerk, getiteld ‘Beyond the Clouds’, dat eenmaal voltooid door een laser in ongeveer veertigduizend stukjes werd verdeeld, of in elk geval in net zo veel stukjes als MeesPiersons klantenbestand telt. Deze postzegelgrote stukjes zijn vakkundig in passe-partoutjes gestoken en met een begeleidende brief naar de klanten verstuurd.

Maar hoe waardevol is zo’n stukje eigenlijk? Op een site als Marktplaats is er in sommige gevallen al tussen de twee- à driehonderd euro op geboden. Het stukje mag immers onbeduidend lijken, er is er van elk maar één. Je kunt het vergelijken met een land en zijn postzegels. Elk land (te beschouwen als Klibansky’s kunstwerk) heeft vele duizenden postzegels uitgegeven. Hoe kleiner de oplage van een bepaalde postzegel (te beschouwen als een stukje uit Klibansky’s kunstwerk) is, hoe waardevoller. Is er van een postzegel maar één exemplaar uitgegeven dan mag de bezitter ervan zich in de hemel wanen.
Een ander voorbeeld: het grootste schilderij van Picasso heet ‘Guernica’ en meet 27 m². Wordt op een dag besloten het in circa veertigduizend stukjes te snijden en te verdelen onder verzamelaars dan vertegenwoordigt elk stukje direct een grote waarde. Alleen al vanwege de naam van de maker. Maar wat nu als Klibansky de status van Picasso evenaart? Die kans is aanwezig. Klibansky is jong, erg ambitieus, commercieel onderlegd, handig met sociale media, en in zekere zin een influencer. Tel daar zijn hartje-Amsterdam-galerie met bijbehorende netwerk en zijn al in gang getrokken wereldfaam bij op en wie weet prijkt zijn naam binnen niet al te lange tijd tussen de groten der aarde.

Dit alles in acht genomen, wat is nu wijsheid? Haal het stukje in elk geval niet uit de passe-partout. Ook niet om eventjes het nummer op de achterzijde te controleren. Iets verwijderen en terugplakken neemt altijd risico’s met zich mee. Wees ook heel zuinig met de passe-partout: voorkom vouwlijntjes of andere beschadigingen. Niet alleen zeldzaamheid maar ook kwaliteit bepaalt de waarde. Lijst de passe-partout in. De lijst hoeft volstrekt niet bijzonder te zijn, het gaat er vooral om dat je hiermee je kunstwerkje beschermt. Als laatste begint het grote wachten, het vanaf de zijlijn toekijken hoe onze contemporary mixed media artist zich verder opwerkt. Wees niet verbaasd als het vele geduld zich uiteindelijk loont. Klibansky is niet gek. Hij weet donders goed dat the sky the limit is voor zijn ‘Beyond the Clouds’.

(Tekst: Jean-Paul Colin)