A Descent into the Maelström

Eerste publicatie: Mei 1841 (Graham’s Magazine)
Genre: Avontuur
Tijd: 10 juli 18…
Locatie: Provincie Nordland, district Lofoten (Noorwegen)
Personages: Naamloze ik-verteller, oude man (gids), twee broers van de oude man (gids)

Samenvatting (let op: spoilers!):
Drie jaar zijn verstreken sinds iets vreselijks hem overkwam, vertelt een oude man aan de naamloze ik-persoon van dit verhaal, terwijl ze op een zeer hoge, vervaarlijk uitstekende rots zitten. In de inktzwarte zee direct onder hen, in het district Lofoden dicht bij de Noorse kust, is de stroming het verraderlijkst. Het meest in het oog springend is de gigantische draaikolk van de Maalstroom, bij de Noren beter bekend als de Moskoe-stroom. Als de ik-persoon het benauwende aanzicht ervan bijna niet meer kan verdragen, begint de oude man alsnog aan zijn verhaal.
Hij en zijn twee broers hadden een vissersboot waarmee ze in dit gebied visten, ondanks dat ze zich bewust waren van de gevaarlijke stroming. Vanuit de baai waarin ze voor anker lagen staken ze veelvuldig het door velen gevreesde hoofdkanaal van de Moskoe-stroom over. Maar alleen als er flink wat wind stond én ze zich op voldoende afstand van de allesverslindende draaikolk bevonden. Met dank aan hun nauwkeurige tijdsberekeningen verliep dit jarenlang goed, tot op een zomerse dag geheel onverwacht een van de ergste orkanen ooit kwam opzetten. Hun boot kreeg de volle laag. Beide masten sloegen overboord en sleurden de jongste van de drie broers met zich mee. Ondertussen werd duidelijk dat de storm hen in de richting van de draaikolk dreef. Eenmaal in de draaikolk beland, hervond de oude man vreemd genoeg zijn zelfbeheersing. Hij bestudeerde de snel om het schip heen meewentelende stukken wrakhout zoals boomstronken, kisten en tonnen. Sommige waren nog helemaal gaaf, andere totaal vervormd. Hun vorm en gewicht bleken bepalend voor hoe snel ze zonken. Cilindervormige voorwerpen bleken het minst snel te zinken. De oude man nam een drastisch besluit en probeerde zijn broer van hetzelfde te overtuigen: in het water springen, vastgebonden aan een van de aanwezige vaten. Het zware schip zou immers sneller zinken dan een veel lichter cilindrisch vat. Maar zijn broer weigerde de raad op te volgen, wat hem een uur later noodlottig werd toen het schip voorgoed met hem in de diepte verdween. De oude man was nu nog alleen over. Toen de kentering inviel en de draaikolk als vanzelf verdween, dreef de man weer rond op een rustige zee. Een andere vissersboot pikte hem op. De mannen aan boord waren uitgerekend zijn kameraden. Toch herkenden ze hem niet meer. Zijn anders zwarte haar was volledig grijs geworden. (Jean-Paul Colin)

Vertalingen en bewerkingen:
2021: Een afdaling in de Maelström (Doodsangst en waanzin (2), ClusterEffect)
2019: Een afdaling in de Maalstroom (Maelstrom, Céline Hudréaux, beeldroman)
2015: Een afdaling in de maalstroom (Het complete proza van Edgar Allan Poe 3, Pantheon)
2012: Een afdaling in de Maëlström (De moorden in de rue Morgue en andere verhalen, Athenaeum – Polak & Van Gennep)
2012: De Afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Reader’s Digest)
2011: Een afdaling in de Maalstroom (Nachten vol angstaanjagende schoonheid, Ed Franck)
2008: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Vantoen.nu)
2007: Een afdaling in de Maëlström (Alle verhalen, Athenaeum-Polak & Van Gennep, Gouden Reeks nr. 10)
2007: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Pandora, 7e druk)
2007: Een afdaling in de maalstroom (Verhalen van Edgar Allan Poe – Deel 1, Classic Press)
2003: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Pandora, 6e druk)
2003: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Pandora, 5e druk)
2002: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Contact, 4e druk)
2001: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Contact, 3e druk)
2001: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Contact, 2e druk)
2000: Een afdaling in de Maelström (Verhalen, Contact, 1e druk)
1997: Een afdaling in de maalstroom (De put en de slinger, Ed Franck, Averbode)
1997: Een afdaling in de Maalstroom (De put en de slinger, Ed Franck, Het Laatste Nieuws)
1996: The Whirlpool (Tales of Mystery and Imagination, Young Blackbirds nr. 2, Wolters-Noordhoff)
1995: Een afdaling in de maalstroom (De ondergang van het Huis Usher, Coppens & Frenks)
1995: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, Pandora, 11e druk)
1995: Een afdaling in de maalstroom (Verhalen, De grote klassieken)
1993: De Afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Reader’s Digest)
1990: Een afdaling in de maalstroom (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1989: Een afdaling in de maalstroom (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1989: Een afdaling in de Maelström (Dertig beroemde verhalen, L.J. Veen, 10e druk)
1988: Een afdaling in de Maalstroom (Beroemde fantastische verhalen, Trendboek/HEMA, 2e druk)
1987: Een afdaling in de Maelström (Dertig beroemde verhalen, L.J. Veen, 9e druk)
1986: Een afdaling in de maalstroom (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb)
1986: Een afdaling in de maalstroom (Edgar Allan Poe Compleet – Het volledige proza, Loeb/HEMA)
1985: Een afdaling in de Maalstroom (Beroemde fantastische verhalen, Trendboek/HEMA, 1e druk)
1984: Een afdaling in de maalstroom (Alle verhalen, Loeb, 2e druk)
1982: Een afdaling in de maalstroom (Alle verhalen van Edgar Allan Poe, Loeb, 1e druk)
1981: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 8e druk)
1981: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 13e druk)
1981: Een afdaling in de maalstroom (Verhalen, Prisma Klassieken nr. 55)
1981: Een afdaling in de maalstroom (Verhalen, Spectrum Klassieken nr. 55)
1981: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 8e druk, gebonden)
1980: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 7e druk)
1980: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 7e druk, gebonden)
1980: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 6e druk, gebonden)
1980: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 5e druk, gebonden)
1980: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 4e druk, gebonden)
1979: Een afdaling in de maalstroom (26 griezelverhalen, Hollandia)
1979: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 15e druk)
1979: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 3e druk, gebonden)
1979: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 2e druk, gebonden)
1978: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 1e druk, gebonden)
1978: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 6e druk)
1978: Een afdaling in de Maalstroom (Beste Boeken voor Jonge Lezers, Reader’s Digest)
1977: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 14e druk)
1977: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 13e druk)
1977: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 12e druk)
1977: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 9e druk)
1976: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 8e druk)
1976: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 5e druk)
1975: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 13e druk)
1974: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 4e druk)
1973: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 12e druk)
1973: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 3e druk)
1972: Een afdaling in de Maelström (30 beroemde verhalen, L.J. Veen, 2e druk)
1972: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 9e druk, Ultimoreeks)
1971: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 11e druk)
1971: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 8e druk, Kaderreeks)
1969: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact, 7e druk, De onsterfelijken)
1969: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 10e druk)
1968: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket nr. 76, 9e druk)
1967: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, De Boekenschat, 6e druk)
1967: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke verhalen, Contact-klassieken, 5e druk)
1965: Een afdaling in de maalstroom (Gruwelijke vertellingen, ContactBoekerij, 4e druk)
1964: Een afdaling in de Maelström (Verhalen van mysterie en fantasie, L.J. Veen, Amstel-boeken nr. 143/144)
1962: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 7e druk)
1959: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 6e druk)
1959: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 5e druk)
1957 (ca.): Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 4e druk)
1956 (ca.): Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 3e druk)
1955 (ca.): Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 2e druk)
1953: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Prisma pocket, 1e druk)
1947: Een afdaling in de Maalstroom (Fantastische vertellingen, Romantiek en avontuur, ContactBoekerij)
1941: Een afdaling in den maalstroom (Fantastische vertellingen, De onsterfelijken nr. 5, Contact)
1932: A Descent into the Maelström (The Masque of the Red Death and Other Tales, The Halcyon Press, A.A.M. Stols)
1930: De neerdaling in den maalstroom (Fantastische vertellingen, H.D. Tjeenk Willink & Zoon)
1918: In de wentelwolk (feuilleton ‘De leermeester van Sherlock Holmes’ in De Preangerbode)
1884: In den Maalstroom (Jong Nederland. Geïllustreerd tijdschrift voor jongelui, Nijgh & Van Ditmar)

Fantastische vertellingen (1941), Jeanne Bieruma Oosting

Impression of E.A. Poe 1 (1944), Hendrik Nicolaas Werkman


Impression of E.A. Poe 2 (1944), Hendrik Nicolaas Werkman


Impression of E.A. Poe 3 (1944), Hendrik Nicolaas Werkman

Impression of E.A. Poe 4 (1944), Hendrik Nicolaas Werkman